Het is nu do maart 28, 2024 4:19 pm




Forum gesloten Dit onderwerp is gesloten, je kunt geen berichten wijzigen of nieuwe antwoorden plaatsen  [ 2 berichten ] 
Vriendengroep in Zwitserland 1943-45 
Auteur Bericht
johnvangorkom
Bericht Vriendengroep in Zwitserland 1943-45
Deze zomer zijn een aantal originele teksten opgedoken van leden van een vriendengroep die in 1943, 44 en 45 geïnterneerd waren in het Auffanglager Hôtel des Narcisses in Chamby, vlakbij Montreux, Zwitserland.

Deze vriendengroep bestond onder anderen uit mijn ouders Jacques van Gorkom (Jack) en Ada Batens (Li), en verder Piet van den Nieuwenhof, Aaltje Turkstra (Alice), Sal en To Schnitzer, Huib en Beppie Dupon, Bill Susan, Wibo Lans (Bob) en iemand die we alleen kennen als Soejono. De gevonden teksten zijn van Piet van den Nieuwenhof, Alice Turkstra en Li Batens. Bij ons is het idee geboren om uit die teksten een kleine bloemlezing samen te stellen, aangevuld met foto’s en ander relevant materiaal. Daaruit is weer de gedachte ontstaan dat misschien meer te vinden is. Vandaar deze post op dit forum. Iedere aanvulling, hoe gering ook, is van harte welkom.

Mijn vader, Jack van Gorkom, heeft in 1942 als koerier drie keer de reis gemaakt tussen Nederland en Zwitserland (heen, terug en weer heen). In die tijd is hij bevriend geraakt met Bill Susan. Hij staat samen met Bill op een foto die in juli in Zwitserland gemaakt is. In november 1942 vertrok mijn vader voor de tweede keer richting Zwitserland, dit keer voorgoed, samen met zijn vriend Piet van den Nieuwenhof en hun vriendinnen Li Batens en Alice Turkstra. Zowel Piet als mijn vader hadden gemerkt dat ze in de gaten gehouden werden, en los daarvan waren er voldoende andere redenen om de wijk te nemen. De tocht ging via Zeeland, Roubaix, Lille, Nancy, Dijon en Besançon naar het Zwitserse Grandfontaine, vlak over de Zwitserse grens. In het nabijgelegen Porrentruy ging het echter fout en werden ze opgepakt door de Zwitserse grenspolitie. Gelukkig waren ze net voorbij de zogenaamde Zône Interdit. Anders hadden de Zwitsers hen linea recta terug de grens overgezet en zo aan de Duitsers uitgeleverd.

Na de arrestatie kwamen ze met z’n vieren op 1 december 1942 terecht in het Auffanglager in Büren an der Aare, zuidwestelijk van Bazel. In dit kamp leerden ze Huib en Beppie Dupon kennen. De leefomstandigheden in het Lager waren buitengewoon slecht. Dankzij een familierelatie van Alice Turkstra werden ze op 11 januari 1943 eruit verlost en overgeplaatst naar Hôtel des Narcisses in Chamby. Het was een voormalig hotel met uitzicht over het Meer van Genève, wat idyllischer klinkt dan het was. De mannen werden sowieso tewerkgesteld in kampen als Cossonay. Van die 11de januari 1943 bestaat een foto, waarop naast mijn ouders en Piet en Alice, ook de Dupons staan, een echtpaar De Vries en anderen. Of de laatsten hun overplaatsing eveneens aan de bewuste familierelatie te danken hadden weet ik niet.

In Chamby leerden ze Sal en To Schnitzer kennen. Bill Susan bleek daar ook te zitten, naar ik begrijp. In ieder heeft hij nog eindexamen HBS gedaan aan het Prinses Beatrix Lyceum in Glion, wat vlakbij Montreux is. Verder was er Bob Lans, die vooral opzien baarde door zijn verhouding met een dame van adel, naar het schijnt een baronesse. Wibo “Bob” Lans was de zoon van de gelijknamige Haagse verzetsheld Wibo Lans waarnaar enkele jaren geleden een straat in Den Haag is vernoemd. Lans Sr. drukte de Haagse editie van Het Parool tot hij opgepakt werd door de Duitsers. Op 5 februari 1943 werd hij gefusilleerd op de Leusderheide. Om dezelfde reden waarschijnlijk als zijn vader zal Wibo Jr. ook in de gevangenis gezeten hebben in 1942. In ieder geval ontving hij daar brieven van zijn broer Hans die ontkomen was naar Frankrijk. Om mij onbekende reden is Wibo Jr. later op vrije voeten gekomen en daarna in Chamby terecht gekomen. Zijn broer was minder gelukkig en werd alsnog door de Duitsers gepakt, waarna hij in april 1945 overleed in het Oostenrijkse concentratiekamp Melk.

Vanzelfsprekend wordt er getrouwd in Zwitserland en worden de nodige kinderen geboren. Mijn ouders en Piet en Alice van den Nieuwenhof trouwen tegelijk op 15 juni 1943. Mijn zuster Louise wordt eind 1943 in Chamby geboren, en een paar maanden daarna krijgen Piet en Alice zoon Ray. De Dupons krijgen een dochter Patty en de Schnitzers mogen zich verheugen in dochter Jenny. Zoon Ray wordt met moeder en al geadopteerd door een adellijke familie in Cham, waar Alice op een kasteel komt te wonen aan de Zugersee, terwijl zij dan al in verwachting is van zoon Andy.

Zoals bekend zal zijn, waren de Nederlandse mannen in den vreemde tijdens de oorlog dienstplichtig en werden eind 1944 dan ook verwacht zich in Parijs te melden. Mijn vader Jack sloot zich aan bij de Prinses Irene Brigade. In zijn Soldier’s Service and Pay Book staat: “Enlisted at Fournes (Fr.) on Jan. 4th 45”. (Army number 109 610, voor wie dit weten wil.) Ook Bill Susan werd lid van de Prinses Irene Brigade. Piet van den Nieuwenhof wilde naar Indië en maakte uiteindelijk op 26 januari 1945 de overtocht naar Engeland, samen met Bob Lans. Huib Dupon duikt ook op in Londen en wordt later bij de Prinses Irene Brigade ingelijfd, naar het schijnt. Piet komt uiteindelijk op het Ministerie van Oorlog te werken. Van Bob is verder alleen bekend dat hij in juni 1945 met het toenmalige troepenschip Ile de France van Engeland naar Canada vaart om door te reizen naar de VS. Later dat jaar blijkt hij in New York te wonen. In 1947 trouwt hij voor een tweede keer en wordt vader van Gerlene Lans. Het lijkt erop dat deze dochter later weer in Nederland is komen te wonen. Piet van den Nieuwenhof trok veel op met Bob in de tijd dat zij in Parijs moesten wachten op hun transport naar Londen en later in Londen zelf.

Het is ook in Londen dat Piet veel optrekt met Soejono die, naar ik begrijp, tot de Indische adel behoorde. Wellicht betreft het hier een zoon van de Nederlandse minister Soejono, maar dat is volstrekt onduidelijk op dit moment. To en Sal Schnitzer zijn in 1949 naar het toenmalige Palestina geëmigreerd, waar Sal ongeveer 10 of 15 jaar geleden overleden is. Bob Lans is in 1998 in de VS overleden. Mijn vader is in 2000 in Delft overleden. En Piet van den Nieuwenhof in Sydney in februari van dit jaar. Li en Alice zijn beiden nog in leven. Met Bob en de overigen die hier genoemd worden, is alle contact verloren gegaan in de loop der jaren.

Een andere naam die in een dagboekje van Piet meermalen valt is Leib Simons, die ook in Chamby zat en met Piet bevriend was. In een fotoalbum noemt mijn vader in bijschriften de namen Nic Spook, Gerrit Weyte, Hans Fanoye en Alex Swart bij foto’s uit Arosa, waar hij in augustus-september 1942 was. De Jong (uit Antwerpen) en Waterman staan op foto’s uit mei 1943 in Cossonay. Mijn moeder maakt in brieven uit Chamby melding van Flip Groenendijk, Coronel, Bak, Laufer, Gasson, Faigenbaum, Sampie (Salzman) Noach, mw. Israel, mw. Dreese, M. Zeeburger en Dr. Keyzer. Mw. Grajower, mw. Rosenthal en mw. Pels verwachten in Chamby alledrie een kind in het voorjaar van 1945. Alice van den Nieuwenhof noemt in een babyalbum verder de familie Delhaas. Deze woonden ergens anders, zover ik begrijp. Er is wel meer te vertellen, maar voorlopig lijkt dit al meer dan genoeg. Als gezegd, iedere aanvulling, hoe gering ook, is van harte welkom.

Lest we forget.


Laatst bijgewerkt door johnvangorkom op za okt 22, 2011 3:38 pm, in totaal 1 keer bewerkt.



wo okt 07, 2009 11:09 pm
johnvangorkom
Bericht 
Uit het verhaal van de vriendengroep in Zwitserland in de periode 1943-45 is inmiddels een website geboren: www.hoteldesnarcisses.net

De site is in het Engels aangezien het een gezamenlijk project is met de Australische familie Van den Nieuwenhof.


ma jan 04, 2010 1:05 am
Geef de vorige berichten weer:  Sorteer op  
Forum gesloten Dit onderwerp is gesloten, je kunt geen berichten wijzigen of nieuwe antwoorden plaatsen  [ 2 berichten ] 


Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers. en 25 gasten


Je mag geen nieuwe onderwerpen in dit forum plaatsen
Je mag niet antwoorden op een onderwerp in dit forum
Je mag je berichten in dit forum niet wijzigen
Je mag je berichten niet uit dit forum verwijderen

Zoek naar:
Ga naar:  
cron
Alle rechten voorbehouden © STIWOT 2000-2012. Privacyverklaring, cookies en disclaimer.

Powered by phpBB © phpBB Group