Stanley THOMAS (22 jaar)Geboren 20 september 1922
Zoon van Mr. en Mrs. J.G. THOMAS of Penybank Ammanford, Carmarthensire, Engeland
Sergeant, Staartschutter, Royal Air Force (V.R.) Service Number 1836816
Bemanningslid van het Halifax transportvliegtuig NA 347 van het 298e Squadron van de
Royal Air Force
Overleden op 13 april 1945
Op donderdagavond 12 april 1945 om 22.58 uur plaatselijke tijd vertrok van het RAF station
Tarrant Rushton te Dorset in Zuid-Engeland de Halifax Mk VII, met serienummer NA 347, en
de registratie "8A-J", met zes bemanningsleden voor het uitvoeren van een speciale opdracht
boven ons land.
De bemanning bestaat uit:
Arthur FARROW, Flying Officer, Navigator, 35 jaar, gehuwd;
Archibald Gray GILLON, Sergeant, Flight Engineer, 19 jaar;
Arthur HOGG, Sergeant, Wireless Operator/ Gunner, 22 jaar;
Samuel Alexander LYTLE, Flying Officer, Air Bomber, 21 jaar;
John William SCOTT, Flying Officer, Pilot, 22 jaar;
Stanley THOMAS, Sergeant, Tail Gunner, 22 jaar.
De bemanningsleden hebben dit soort vluchten al eerder gemaakt. Het is een drukke avond op
de basis. Drie Sterling en vijf Halifax vliegtuigen gaan op weg naar diverse bestemmingen boven
ons land
Het toestel, sinds maart 1945 afgeleverd en bij het squadron in gebruik, had een lading wapens,
munitie en springstoffen aan boord voor de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten. De lading
bestaande uit 18 metalen containers en enige pakketten moest in de buurt van Stompwijk (ZH)
worden afgeworpen.
Het is niet bekend welke koersen de vlieger heeft gevlogen van de basis tot Zandvoort. Het ligt
voor de hand, dat op ruime afstand ten westen van Londen naar Norwich (Norfolk) is gevlogen,
om vandaar de oversteek te maken.
De vlieger zakt voor het naderen van de Nederlandse kust naar geringe hoogte, om waarneming
door de Duitse radarposten te voorkomen.
In de buurt van Bloemendaal en Zandvoort was tegen het einde van de oorlog een mobiele
luchtafweerstelling actief. Deze stelling werd bemand door jonge Duitse soldaten van de
Hermann Goering-divisie. De jongens waren nog in opleiding en geloofden in een Duitse
overwinning. Zij hadden de beschikking over een rupsvoertuig met een vierling mitrailleur,
brandstof en munitie. Het stuk werd iedere avond op een andere plaats in stelling gebracht.
Vermoedelijk is vanaf een hoog gelegen positie op de laagvliegende Halifax gevuurd ...
Kort na middernacht, op 13 april, werd het vliegtuig geraakt door het mobiel luchtafweer-
geschut in de omgeving van Zandvoort. Het toestel vloog in brand en stortte stuurloos neer
in de Amsterdamse Waterleidingduinen. Alle zes de bemanningsleden komen hierbij om ...
De Duitsers hebben later de stoffelijke resten van drie of vier verbrande bemanningsleden, in
drie lijkkisten overgebracht naar de Algemene Begraafplaats aan de Tollenslaan te Zandvoort.
Een Canadees graven-registratieteam heeft op donderdag 24 mei 1945, dat was zes weken na
het neerstorten van de Halifax en twee weken na de bevrijding, in het wrak van het vliegtuig
en de omgeving een onderzoek ingesteld. Zij vonden toen op enige afstand van, wat eens het
vliegtuig was, de lichamen van twee bemanningsleden. Dat waren de navigator Arthur FARROW
en de staartschutter Stanley THOMAS.
Dat het lichaam van Stanley THOMAS is geborgen komt omdat de geschutskoepel door de klap
is afgebroken. Vermoedelijk was navigator Arthur FARROW het vliegtuig ingelopen om de schade
op te nemen of te kijken hoe het met Thomas ging. Na het breken van de romp zal FARROW bij
de klap naar buiten zijn geslingerd. Omdat beiden niet door het vuur zijn getroffen, konden zij
worden geïdentificeerd.
Na de berging zijn beide overgebracht naar de Nieuwe Oosterbegraafplaats aan de Kruislaan in
Amsterdam-Oost en kregen een individueel graf.
Stanley is begraven op de Nieuwe Ooster Begraafplaats te Amsterdam in Vak 69, Rij A, Graf 5.
Op verzoek van de nabestaanden is later op zijn grafsteen een tekst toegevoegd:
"Until memory fades and live departs you will live forever in our harts"
Foto: André Reijniers (08-04-2014)
De naam van Stanley staat vermeld op het War Memorial Gate bij het park op Iscennen Road
in zijn woonplaats Ammanford
Foto: http://www.wwwmp.co.uk/carmarthenshire/ammanford-ww2-memorial/
De stoffelijke resten van de overige vier bemanningsleden die op de Algemene Begraafplaats
te Zandvoort op 14 april 1945 waren begraven, zijn op 7 februari 1946 opgegraven en ook
naar de Nieuwe Oosterbegraafplaats in Amsterdam overgebracht.
Bij het verwijderen van het wrak op 28 maart 1946, zijn onder de uitgebrande romp nog
menselijke resten geborgen. Deze resten zijn ook voor bijzetting naar Amsterdam gebracht.
V.l.n.r.: Graf 3 a-b en 4 a-b: Archibald GILLON, Arthur HOGG, Samuel LYTLE, John SCOTT,
Graf 5: Stanley THOMAS, Graf 6: Arthur FARROW.
Foto: André Reijniers (08-04-2014)
Oorlogsmonument te Zandvoort
Het monument is een gedenksteen van natuursteen en bevindt zich in de duinen, op het terrein
van de Amsterdamse Waterleiding bij het Van der Vlietkanaal in het zgn. 'Kromboomsveld'.
Het monument is onthuld in 1947 en heeft 55 jaar lang een verkeerde tekst op de gedenkplaat
gedragen. In het voorjaar van 2002 is een nieuwe Balmoral granietenplaat met de juiste tekst
in het monument aangebracht en is er recht gedaan aan de historie en aan de zes omgekomen
bemanningsleden.
Foto: http://www.panoramio.com
Bronnen:
"Halifax neergeschoten boven Zandvoort"
Vic. Klep, Haarlem 2003
"Zandvoort tijdens de bezetting"
Wood, Amsterdam 2003
www.4en5mei.nl
www.wwwmp.co.uk/carmarthenshire/ammanford-ww2-memorial/
www.cwgc.org